6 aylık civarında bir bebeğin enerji ve besin ihtiyacı anne sütü ile karşılanan miktarı aşmaya başlar. Ve bu ihtiyaçları karşılamak için tamamlayıcı gıdalar gereklidir. Bu yaştaki bir bebek de gelişimsel olarak diğer gıdalara hazırdır. Bu geçiş tamamlayıcı beslenme olarak adlandırılır. Peki, ek gıdaya başlayan bebeklere ne yedirilmeli?
6 aylıktan sonra anne sütü ile beslenen bebeklerin besin ihtiyaçlarını yalnızca anne sütünden karşılamaları giderek zorlaşır. Ayrıca çoğu bebek yaklaşık 6. ayda gelişimsel olarak diğer gıdalara hazırdır. Çevre temizliğinin çok zayıf olduğu ortamlarda, tamamlayıcı gıdaları tanıtmak için 6 aydan daha geç bir tarihe kadar beklemek, gıda kaynaklı hastalıklara maruz kalmayı azaltabilir. Bununla birlikte, bebekler bu yaşta çevrelerini aktif olarak keşfetmeye başladıkları için, tamamlayıcı gıdalar verilmese bile toprak ve nesneler yoluyla mikrobiyal kirleticilere maruz kalacaklardır. Bu nedenle, tamamlayıcı gıdaların tanıtılması için önerilen uygun yaş 6 aydır.
- Hayvanlardan veya balıklardan elde edilen yiyecekler iyi protein, demir ve çinko kaynaklarıdır. Yumurta sarısı iyi bir protein ve A vitamini kaynağıdır, ancak demir değildir. Bir çocuğun sadece sulu sosa değil, bu yiyeceklerin katı kısmına ihtiyacı vardır.
- Süt, peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri yararlı kalsiyum, protein, enerji ve B vitamini kaynaklarıdır.
- Bakliyat – bezelye, fasulye, mercimek, yer fıstığı ve soya fasulyesi iyi protein kaynakları ve bir miktar demirdir. C vitamini kaynakları (örneğin domates, narenciye ve diğer meyveler ve yeşil yapraklı sebzeler) yemek aynı zamanda demir emilimine yardımcı olur.
- Havuç, balkabağı, mango ve papaya gibi turuncu renkli meyve ve sebzeler ile ıspanak gibi koyu yeşil yapraklar, A vitamininin yapıldığı karoten ve ayrıca C vitamini açısından zengindir.
Ek Gıdalara Dair Bilmemiz Gereken Önemli Noktalar Nelerdir?
Yaklaşık 6 aylıkken tamamlayıcı gıdalar verilmezse veya uygunsuz verilirse bebeğin büyümesi durabilir. Bebeklerin beslenme ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamak, tamamlayıcı gıdaların aşağıdaki özellikleri taşımasını gerektirir:
- Zamanında – yani, enerji ve besin ihtiyacı, yalnızca anne sütü ile sağlanabilecek olanı aştığında uygulanmaları anlamına gelir;
- Yeterli – büyümekte olan bir çocuğun beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli enerji, protein ve mikro besin sağladıkları anlamına gelir;
- Güvenli – yani hijyenik olarak saklandıkları ve hazırlandıkları ve biberonlar ve emzikler yerine temiz mutfak eşyaları kullanılarak temiz ellerle beslendikleri;
- Uygun şekilde beslenmeleri – yani çocuğun iştah ve tokluk sinyalleriyle tutarlı olarak verildiği ve öğün sıklığı ile beslenmenin yaşa uygun olduğu anlamına gelir.
Tamamlayıcı beslenme döneminde çocuklar yetersiz beslenme açısından yüksek risk altındadır. Emzirmenin erken kesilmesi veya düşük sıklıkta olması da 6 aylıktan büyük bebeklerde yetersiz besin ve enerji alımına katkıda bulunur. Gerçek gıda miktarı (ağırlık veya hacim), sunulan gıdanın enerji yoğunluğuna bağlıdır. Bu, ml başına veya gram başına kilokalori sayısı anlamına gelir. Anne sütü ml başına yaklaşık 0.7 kcal içerir. Tamamlayıcı gıdalar daha değişkendir ve genellikle gram başına 0,6 ila 1,0 kcal içerir. Sulu ve seyreltik gıdalar gram başına sadece yaklaşık 0,3 kcal içerebilir. Tamamlayıcı gıdaların gram başına 1,0 kcal olması için oldukça kalın olmaları ve enerji açısından en zengin gıdalar olan katı veya sıvı yağları içermeleri gerekir.
Bebeğin İhtiyaç Duyduğu Öğün Sayısı Nelere Bağlıdır?
Bir bebeğin veya küçük bir çocuğun bir günde ihtiyaç duyduğu öğün sayısı şunlara bağlıdır:
- Bir çocuğun bir öğünde yiyebileceği miktar. Bu, genellikle çocuğun vücut ağırlığının kg’ı başına 30 ml olan çocuğun midesinin kapasitesine veya boyutuna bağlıdır. 8 kg ağırlığındaki bir çocuğun mide kapasitesi 240 ml, yaklaşık bir büyük bardak olacaktır ve bir öğünde bundan fazlasını yemesi beklenemez.
- Sunulan gıdanın enerji yoğunluğu. Tamamlayıcı gıdaların enerji yoğunluğu anne sütünden fazla, yani gram başına en az 0,8 kcal olmalıdır. Yiyeceklerin enerji yoğunluğu daha düşükse, boşluğu doldurmak için daha fazla öğüne bölünmesi gerekebilecek daha büyük bir yiyecek hacmi gerekir.
- Potansiyel alerjik etkilerle ilgili endişeler, ailelerin bebeklerin ve küçük çocukların diyetlerinde belirli yiyecekleri kısıtlamalarının yaygın bir nedenidir. Bununla birlikte, kısıtlayıcı diyetlerin alerjiyi önleyici bir etkiye sahip olduğunu gösteren kontrollü çalışmalar yoktur. Bu nedenle, küçük çocuklar altı aylıktan itibaren inek sütü, yumurta, yer fıstığı, balık ve kabuklu deniz ürünleri dahil olmak üzere çeşitli yiyecekleri tüketebilirler.
8h58uh